Dlaczego emisja głosu jest taka ważna w pracy mówcy? Na czym dokładnie polega? Nazywam się Luiza Tatara, jestem zawodową wokalistką i dzisiaj w ramach artykułu gościnnego na tym blogu odpowiem na nurtujące Cię pytania dotyczące emisji głosu 🙂
Co to jest emisja głosu?
Emisja głosu to proces wydobywania głosu i wysyłanie go na zewnątrz. Jest to czynność całkowicie zależna od nas, więc można się jej nauczyć. Uczestniczy w niej wiele naszych narządów, a sama składa się z kilku czynności: oddychanie, fonacja, rezonans i artykulacja.
O ile oddychanie jest dość oczywistą rzeczą, przybliżę co oznaczają trzy ostatnie zagadnienia:
Fonacja – jest to czynność zachodząca w krtani, podczas której powstaje tzw. dźwięk krtaniowy. Fałdy głosowe napinają się i tworzą niewielką szczelinę. To jednak nie wystarczy. Konieczna jest współpraca systemu oddechowego i krtaniowego. Do powstania dźwięku potrzebna jest odpowiednia ilość powietrza, która wprawi fałdy w drgania. Jest to uporządkowane, następujące po sobie otwieranie i zamykanie głośni.
Rezonans – proces, w którym wzmacniamy dźwięk za pomocą specjalnych przestrzeni rezonacyjnych. Wykorzystujemy do tego rezonatory dolne (przestrzeń podgłośniową krtani, tchawicę, oskrzela, klatkę piersiową) oraz rezonatory górne, czyli te znajdujące się ponad fałdami głosowymi (jamy boczne nosa, jama nosowa, ustna i gardłowa).
Artykulacja – tworzenie poszczególnych dźwięków w mowie, bazujący na układzie i ruchach narządów mowy podczas wymawiania głosek.
Tak jak już wspomniałam, emisji i panowania nad głosem zarówno w śpiewie, jak i w mowie, możesz się nauczyć i wyrobić sobie tzw. nieświadomą kompetencję. Jeśli opanujesz już cały proces i będziesz go wdrażać w życie, będzie to jak prowadzenie samochodu – nieświadome, ale kompetentne.
W jaki sposób powstaje dźwięk?
Oddychanie. Cały proces rozpoczyna się od prawidłowego zgromadzenia powietrza. Powietrze wdychane ustami przedostaje się do klatki piersiowej, która równomiernie się rozszerza z niewielką pomocą przepony. Przepona to jeden najważniejszych mięśni w ludzkim ciele, który odgrywa istotną rolę w oddychaniu, bo z jej pomocą unosi się i opuszcza klatka piersiowa. Następnie zgromadzone powietrze powinno być wypuszczane za pomocą kontrolowanego napięcia mięśni oddechowych.
Fonacja. Strumień powietrza wprawia w drgania struny głosowe, które przy prawidłowej emisji głosu powinny być tak zwarte, aby swobodnie drgać.
Rezonans. Powstały dźwięk jest wzmacniany w jamie gardłowej, ustnej i nosowej.
Artykulacja. Końcowy etap to artykułowanie głosek w aparacie mowy, którego sprawność decyduje o jakości wytworzonego dźwięku. Im sprawniejsze są narządy mowy, tym bardziej wyrazista i płynna jest wymowa. Usprawnić ją można poprzez ćwiczenia dykcyjne.
Dlaczego prawidłowa emisja głosu jest ważna?
Emisja głosu pełni znaczącą rolę w życiu zawodowym mówców, wokalistów, aktorów, nauczycieli i nie tylko. Gdy dbamy o prawidłową emisję, nasza praca jest “wygodniejsza”. Nie męczymy się tak szybko, jak osoby, które nigdy nie trenowały swojego głosu. Przykładem może być mój serdeczny kolega. Zaczął pracę w szkole językowej i miał do przeprowadzenia dziennie kilka godzin lekcyjnych. Po 3 godzinach mówienia, głos mu zaczął odmawiać posłuszeństwa. Pojawiła się chrypka i dyskomfort w gardle, a co za tym poszło – trochę stresu. Poprosił mnie o wskazówki, jak dbać o higienę głosu, jak ćwiczyć emisję. Na szczęście szybko zaczął podejmować odpowiednie ćwiczenia i nie czekał, aż nadmierny wysiłek głosowy spowoduje trwałe, negatywne zmiany. Nawet nie będąc zawodowym mówcą, na co dzień także warto przeprowadzać sobie kilka ćwiczeń rozluźniających mięśnie twarzy i jamy ustnej, aby wysławiać się lepiej. Działa to na tej samej zasadzie, co przeciąganie się rano i kilka ćwiczeń na ciało.
Wielu zawodowych mówców przyzna, że prawidłowa emisja głosu ułatwia im pracę, a po czasie przestają o niej myśleć, bo codzienne dbanie o higienę głosu wchodzi w nawyk. Rozgrzewka, prawidłowe ustawienie głosu i odpowiednie nawodnienie organizmu staje się częścią pracy.
Zadbaj o swoją emisję!
Głos to Twoje narzędzie! Jest to naturalny instrument, nie taki jak gitara – strun w nim nie wymienisz, nie nastroisz na zawołanie, a przy usterce nie wymienisz na nowy. Dlatego trzeba o niego dbać na każdym poziomie doświadczenia.
Jest to pierwsza część z cyklu artykułów o emisji głosu. W kolejnej części dowiesz się, jakie problemy może powodować nieprawidłowa emisja, jak można się przed nimi uchronić i jak zadbać o higienę głosu.
Jeśli już teraz chcesz wiedzieć, jak polepszyć swoją dykcję i stać się lepszym mówcą, gorąco polecam ebooka od Anny Prończuk-Omiotek: „3 metody i 70 ćwiczeń z dykcji na 7 dni tygodnia, które zmienią Cię w profesjonalnego mówcę.”
Nazywam się Luiza Tatara. Z zawodu jestem wokalistką, wyspecjalizowałam się wokalnie na kierunku jazz i muzyka estradowa na UMCSie w Lublinie. Udzielam się obecnie w czterech zespołach: Noflowers, Cover Dale, Modest i Led Wesselin. Dodatkowo w duecie zajmuję się oprawą uroczystości ślubnych. Ukończyłam także lingwistykę stosowaną, na co dzień jestem tłumaczem i copywriterem. Moją pasją jest muzyka, pisanie i języki, a zwłaszcza angielski, portugalski i hiszpański.
Instagram: https://www.instagram.com/luizatatara/ https://www.instagram.com/noflowers.band/
Facebook: https://www.facebook.com/noflowers.lublin/
- Jak chronić swój głos przed totalną destrukcją? 😱 - 17 marca 2020
- Emisja głosu i jej znaczenie w pracy mówcy - 16 marca 2020
- Jak zmniejszyć stres przed wystąpieniem publicznym? Poznaj techniki na tremę! - 14 stycznia 2020